Door: Henriette van Wermeskerken
Duizend bloemen en één kwaliteitsregister
In oktober 1993 werd het Nederlands Mediation Instituut (NMI) opgericht, dat in 2014 opging in MfN. Jan Goossens en Paul Walters stonden in de beginjaren aan het roer van het NMI. Ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan kijken zij terug op die tijd van pionieren. ‘Mediation zit ons in het bloed’.
‘In 1995 kwamen we in het bestuur van het Nederlands Mediation Instituut, NMI, de voorloper van MfN. Jan als voorzitter en ik als secretaris’, vertelt Paul. ‘We richtten een register op, maakten een modelovereenkomst en een modelreglement. In juni 1995 boden we dat aan de minister van Justitie aan. We wilden graag een serieuze gesprekspartner zijn van Justitie, en dat is gelukt. Later hebben we een klachtenregeling, gedragsregels en tuchtrecht toegevoegd. Nu lijkt dat allemaal vanzelfsprekend, maar ook een kathedraal moet een keer gebouwd worden.’
Een strik om de bewezen kwaliteit
Mediation is volwassen geworden. Het MfN-kwaliteitssysteem werkt uitstekend. De tijd is rijp voor een wettelijke verankering, vinden Judith Simon-Emaus, directeur-bestuurder, en Jos van Oijen, voorzitter van de Raad van Toezicht. Zij laten zien waar MfN nu staat, dertig jaar na het begin.
‘Mensen weten nu zélf de weg naar de mediator te vinden’, zegt Jos van Oijen. ‘Dat is een belangrijk verschil met vroeger, toen mediators vooral in actie kwamen na doorverwijzing door anderen, bijvoorbeeld rechters. Het werd gezien als een alternatief voor rechtspraak. Dat stadium hebben we echt achter ons gelaten. Mediation is een volwaardige vorm van conflictoplossing, en dat wordt gezien. Mensen kiezen ervoor vanwege de kracht van mediation. Als je met respect voor elkaars belangen tot een oplossing komt, gaat het sneller en beter. Bovendien gaat de oplossing lang mee.’
Veelbelovende invalshoeken voor de toekomst
Mediation staat bekend als een effectieve methode, die vaak gunstige effecten voor partijen heeft. Toch worden relatief weinig conflicten via mediation opgelost. Verbazingwekkend, vindt bijzonder hoogleraar Sven Zebel. ‘Wat maakt dat mensen mediation willen aangaan? Dat onderzoeken we.’ Ook virtual reality en betere informatie kunnen mediation vooruit helpen.
‘Tot nu toe richtte veel onderzoek zich op de uitkomsten van mediation’, zegt Sven Zebel, bijzonder hoogleraar mediation aan de VU. ‘Uit verschillende onderzoeken blijkt dat die uitkomsten heel gunstig kunnen zijn voor de mensen die ervoor kiezen om hun conflict via mediation op te lossen.