Uit artikel 2 van de MfN-gedragsregels volgt dat de mediator partijen duidelijkheid verschaft over het mediationproces. De mediator maakt kwesties met of tussen partijen bespreekbaar en is duidelijk over zijn aanpak en wat partijen van hem mogen verwachten. In artikel 9 van de Gedragsregels is deze transparantie gespecificeerd wat betreft de kosten van de mediation. De mediator maakt met partijen vooraf afspraken over zijn tarief en de bijkomende kosten en legt deze afspraken vast in de mediationovereenkomst.
In de Gedragsregels is niet expliciet een provisieverbod opgenomen. Wel staat in artikel 4 dat de mediator zich onafhankelijk opstelt en dat hij geen belang heeft bij de mediation dat zijn onafhankelijkheid zou kunnen aantasten. Indien de mediator de kwestie niet op een onafhankelijke wijze kan begeleiden, aanvaardt hij de opdracht niet of trekt hij zich terug. Dit belang zou kunnen liggen in een persoonlijke of zakelijke relatie die de mediator of één van zijn kantoorgenoten heeft of heeft gehad met partijen of met één van hen, of in de uitkomst van de mediation. De mediator dient zich daarbij ook bewust te zijn van de mogelijke schijn van afhankelijkheid. Mediators die werkzaam zijn binnen een organisatie en waarbij de kosten van de mediation bijvoorbeeld worden gedragen door de werkgever, de verzekeraar, volmachthouder, arbodienst, etc. doen er verstandig aan transparant te zijn naar de deelnemers over het tarief en de bijkomende kosten. Financiële afspraken ten aanzien van welke provider dan ook of andere belangenbehartigers in de mediation dienen inzichtelijk te worden gemaakt en eventueel onderdeel te worden gemaakt van de mediationovereenkomst. Dit om te voorkomen dat (de schijn van) afhankelijkheid en ondoorzichtigheid ontstaan.
Let op: sta je ingeschreven bij de Raad voor Rechtsbijstand dan gelden ook de Inschrijvingsvoorwaarden van de Raad. In de Inschrijvingsvoorwaarden is opgenomen dat een daar ingeschreven mediator geen beloning of provisie mag toekennen of ontvangen voor het aanbrengen van opdrachten.
Uitspraken Tuchtcommissie
Zaak M-2017-8
De Tuchtcommissie overweegt in deze zaak als volgt: ‘Het niet opstellen van een begroting van de te verwachten kosten van de mediation door de mediator was niet in strijd met het transparantiebeginsel, zoals klager stelt. In een mediation als deze laten deze kosten zich vooraf moeilijk begroten, doordat in het geheel niet duidelijk is hoe de mediation zal gaan verlopen.’
Zaak M-2018-5
De Tuchtcommissie overweegt in deze zaak als volgt: ‘Ten aanzien van de kosten is de mediator ook niet transparant geweest en heeft hij gedragsregel 2 geschonden. Hij heeft klager een bedrag van € 1.795,00 laten betalen voor uiteindelijk één gesprek dat de mediator alleen met de ex-partner van klager heeft gehad en het opstellen van het concept-ouderschapsplan. De mediator had op enig moment inzage moeten geven in de daadwerkelijke kosten en had aan klager hooguit een bedrag in rekening kunnen brengen dat in verhouding zou staan tot de verrichte werkzaamheden. De algemene voorwaarden die de mediator hanteert spreken van minimaal 50%. Zelfs aan die verplichting heeft de mediator niet voldaan.’