Op woensdag 30 november jl. sprak de minister voor Rechtsbescherming met de Raad voor Rechtsbijstand, het Juridisch Loket, de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) en de Mediatorsfederatie Nederland (MfN) over de uitgangspunten van de nieuwe fase in de stelselvernieuwing. Toegang tot het recht en het verkrijgen van informatie, advies en ondersteuning en rechtsbijstand bij een geschil, ook voor financieel minder draagkrachtigen is een belangrijke voorwaarde voor een goed functionerende rechtsstaat en van groot belang voor het vertrouwen van burgers in die rechtsstaat. De organisaties ondersteunen gezamenlijk de uitgangspunten van de nieuwe fase in de stelselvernieuwing en vragen het ministerie om betrokken te zijn bij de verdere uitwerking in maatregelen. Daarbij staat het burgerperspectief steeds voorop: in gezamenlijkheid mensgerichte diensten verlenen voor een duurzaam stelsel dat aantoonbaar werkt voor mensen.
Ingebrachte visies meegenomen
De gezamenlijkheid bleek ook kenmerkend voor het gesprek met de minister. De uitgangspunten zijn tot stand gekomen op basis van alle gesprekken over de ingebrachte visies van de organisaties en de opgedane ervaringen van de afgelopen jaren.
Burgerperspectief staat voorop
In de uitgangspunten staat dat er aandacht nodig is voor meer ondersteuning voor de burger in een eerstelijn die meer en duurzaam oplost en hoogwaardige diagnoses stelt. Waarbij het ook gaat om het verder uitbouwen van de regionale samenwerking, ook met het sociale domein.
Uitvoeringssystemen moeten afgestemd zijn op de leefwereld van mensen die rechtsbescherming nodig hebben. Dat kan alleen in een lerend en duurzaam stelsel via collegiale afstemming en coördinatie tussen ketenpartners. Leren van ervaringen van burgers en dienstverleners via monitoring door het Kenniscentrum van de Raad dat voor de keten werkt en door collegiale toetsing, waardoor verbetermogelijkheden zichtbaar worden en toekomstige uitvoering en dienstverlening naar de burger steeds verbeterd kunnen worden.
Mensgerichte uitvoering
Partijen zijn het erover eens dat er blijvende aandacht voor hardvochtigheden in wet- en regelgeving moet zijn. Naast een mensgerichte uitvoering, waarbij ruimte is voor maatwerk, moet er ook een goede signaleringsfunctie zijn. Daarnaast is het van belang dat opnieuw wordt gekeken naar de vermeende zelfredzaamheid, zodat burgers niet meer tussen wal en schip raken.
Sociale advocatuur en mediators
Naast aandacht voor de borging van kwaliteit in het stelsel en daarin opererende dienstverleners is er bij de aanwezige partijen verontrusting over voldoende aanwas van dienstverleners. Een toekomstbestendige, passende vergoeding, investering in de aantrekkelijkheid van het vak en inzetten op behoedzaam innoveren zijn hiervoor cruciaal.
